Hoeveel kan een mens eigenlijk aan?
Pas sprak ik een bekende en die had een opmerking die ik interessant vond. Ze zei iets in deze trant: ja, hoe ver kan een mens eigenlijk gaan, vroegen Willem (haar man) en ik ons pas af? Ze doelde op hoeveel stress kan een mens eigenlijk aan? Wat is eigenlijk normaal, wat kan een mens fysiek en mentaal allemaal aan, voordat het serieus wordt, en je neervalt van de stress en spanning. Want met beide een verantwoordelijke (maar geloof ik wel leuke) drukke baan, vroegen ze zich dat wel eens af.
Het korte antwoord
De een kan beter tegen stress dan de ander. Dus wat dat betreft houdt de een het langer vol dan de ander en kan de een dus verder gaan dan de ander voordat ie omvalt. Tot zover een simpel antwoord op haar opmerking/vraag.
Hoe het echt zit
Maar het feit dat iemand zich dit überhaupt afvraagt is eigenlijk eerder zorgwekkend. Dat het schijnbaar normaal is (geworden) dat men maar doorgaat met werken onder (lichte) stress, om maar te blijven draaien voor de baas en collega’s. Of voor anderen. Om draaiend te blijven überhaupt voor ieder ander dan jezelf. In plaats van te denken ”het gaat nu wel wat te hard, en ik ben vermoeid en het is niet relaxed zoals het nu gaat op werk; ik moet ff rust nemen zodat ik daarna weer beter klaar kan staan voor de ander” denken we “hoe ver kan ik eigenlijk gaan, en hoeveel tandjes kan ik nog bijzetten voordat het lampje uitgaat door te veel stress?”.
Ratrace
Dat is de bekende ratrace waar veel mensen zonder echt eens stil bij te staan, maar in doorgaan. Want hoeveel werk tegenwoordig onze identiteit ook bepaalt in onze samenleving, je werk is niet alles. Het is belangrijk dat jij doet waar je energie van krijgt, en het past bij jouw persoonlijke waarden. Ook besteedt je veel tijd per week aan werk. Heel veel tijd. Maar het bepaalt niet je gehele identiteit. Ook je hobby’s/vrije tijd invulling, relaties, normen en waarden geven jouw identiteit. Dus jezelf als persoon vooropstellen in plaats van alles wat jij doet voor je werkgever als prioriteit zien, is zeker in tijden van stress geen overbodige luxe.
Als je een tandje minder gas geeft, verandert dat niks aan jou. Je bent nog steeds waardevol voor het werk dat je doet. Je kwaliteiten op werk gaan niet verloren als je een stapje terug doet. En je bent nog steeds van toegevoegde waarde met het werk dat jij levert. Sterker nog, het is juist nodig zodat je na die rust weer je volle inzet kunt geven en klaar kunt staan voor de ander en voor je werk.
“Ff een kutweek”
Dit geldt ook voor een andere uitspraak die ik pas hoorde. “”Ja het was gewoon echt ff een vette kutweek op werk”. Dat heb je wel eens, maar zodra het 4 of 5 keer “een vette kutweek” is achter elkaar, is het tijd om achter de oren te krabben. Dan gaat er structureel iets mis. En dat “iets” is vaak dat jij niet genoeg voor jezelf opkomt. Werk kost energie, en in het weekend komen we lekker tot rust. Maar het moet geen uitputtingsslag worden, waarbij je in het weekend totale uitputting moet rechttrekken. Werk moet namelijk ook energie geven als het goed is. Als dat niet het geval is, en je ligt elke weekend voor dood op de bank, dan is het slim om bij jezelf te rade te gaan: krijg ik genoeg ontspanning na werktijd, doe ik nog wat ik leuk vind, en waardoor komt die werkstress? Goed voor jezelf zorgen en grenzen aangeven is hierbij belangrijk.
De fatale druppel die de emmer doet overlopen?
(Werk)stress en overspannen voortekenen zijn namelijk geen teken van keihard carrière maken en daar‘nou eenmaal’ offers voor brengen. Het is juist een teken dat jij het zelf wat rustiger aan dient te doen. Werk hoeft niet eens de hoofdreden te zijn van de stress, maar dat je stress voelt van van alles is vaak wel het geval. Dat geeft je lijf al aan, jij dient er alleen nog maar naar te luisteren. Omdat je zelf maar door bent gegaan en alles genegeerd hebt, gaat je lichaam het aangeven. En om een burn-out te voorkomen is het het allerbelangrijkste om daarnaar te luisteren en je rust te nemen. Ondanks dat je denkt, ach het gaat nog wel ff, komend weekend tank ik wel weer bij. Die manager vergeet namelijk de volgende dag, wat?, het volgende uur al wat jij voor hem hebt gedaan, die extra stap die je voor hem gerend hebt. Je lichaam vergeet echter die extra stap die je gemaakt hebt niet zomaar. Die noteert die extra stap zorgvuldig op de stressgraadmeter, waar je eigenlijk al overheen zat. Onthoud dat maar eens als je ‘nog even wat wil afmaken of overnemen van je collega’, terwijl het eigenlijk tijd is om naar huis te gaan. Want als je de fatale druppel die de emmer doet overlopen bereikt hebt, is het al te laat. Blijf constant water uit de emmer scheppen, ook als het verzoek van de manager wel mee lijkt te vallen, en je graag op tijd naar huis wil. Ga lekker op tijd naar huis, en zeg dat je er morgen (of een ander moment dat je tijd hebt) er naar zal kijken.